اولین مدل کپسول آندوسکوپ در سال ۲۰۰۱ به عنوان یک ابزار جدید برای بررسی روده بازیک توسط شرکت Given معرفی شد . در ابتدا تحت عنوان دهان تا مقعد نامیده شد، هدف آن تصویربرداری از روده کوچک بود واز همان سالها استفاده از آن در اروپا آغاز شد .
از آن به بعد، مطالعات مختلف نشان داده که توانایی این تکنیک حداقل تهاجمی ، برای بهبود نتایج تشخیصی در انواع بیماری های گوارشی روده باریک مناسب است . سپس کپسول هائی برای بررسی مری و کولون معرفی شد .
در همان ابتدا هم کپسول اندوسکوپی برای بررسی خونریزی های دستگاه گوارش با منشاء روده باریک ساخته شد و بعد برای سایر بیماری های این قسمت از دستگاه کوارش(روده باریک) مورد استفاد قرار گرفت . و بعد از ۱۷ سال هنوز هم بهترین بررسی برای تمام روده باریک همانا کپسول اندوسکوپی است .در مقایسه با Double balloon enteroscopy یعنی روش دوم بررسی روده باریک این روش مزایا و معایبی هم دارد که باید در جای دیگر به آن پرداخت .
البته در مورد خونریزی یادمان باشد هرچه اندوسکوپی فوقانی (Upper GI endoscopy) به زمان خونریزی نزدیک با شد بهتر میتواند علت خونریزی مری ،معده اثنی عشر که شایع ترین محل خونریزی است را تشخیص دهد .نباید بیماری را که خونریزی بصورت مدفوع سیاه داشته و بعد از یکماه اندوسکوپی شده بعنوان خونریزی با علت ناشناخته از روده باریک برای کپسول اندوسکوپی معرفی کرد . و بعضی ها معتقدند بعد از یکبار خونریزی کپسول اندوسکوپی جایز نیست بهتر است با درمانهای Medical بیمار را Manage کرد و در صورت خونریزی دوباره و پیدا نکردن محل خونریزی با اندوسکوپی و کلونوسکوپی بموقع برای بیمار کپسول اندوسکوپی توصیه شود .
و یا حتی اگر حدس زده شود که محل ضایعه در روده باریک بیشتر از یک متر از دئودوم فاصله ندارد برای یافتن ضایعه بهتر است ژوژونوسکوپی با ژوژونوسکوپ و یا کلونوسکوپ انجام شود .چون افراد با تجربه با این اقدام میتوانند تا ۱۲۰ سانتیمتر بعد از دئودنوم را ببینند .
ژوژونوسکوپ
یکی از سئوالات رایج بیماران این است بعوض اندوسکوپی از مری و معده و یا بخصوص کولونوسکوپی میتوان کپسول اندوسکوپی انجام داد؟ و با کپسول اندوسکوپی میتوان بیماری ها را در مری، معده و کولون تشخیص داد ؟
۱-کپسول اندوسکوپی معده :در مورد معده کپسول اندوسکوپی برای تشخیص بیماری ها مناسب نیست ، چون معده مانند یک کیسه است و کپسول وقتی قورت داده میشود در داخل این کیسه بخوبی نمیتواند بطرف قسمت های مختلف نگاه کند و همه جهت را ببیند. کپسول اندوسکوپ بیشتر موفق بدیدن ضایعات در جسم لوله ای مانند روده میباشد . پس هر بیماری که قرار هست کپسول اندوسکوپی شود قبلا باید اندوسکوپی مری معده اثنی عشر کرده باشد وحتی امروز معتقدند برای اطمینان از اینکه ضایعه در مری ،معده و اثنی عشر وجود ندارد بهتر است بیمار دوبار اندوسکوپی شود .و در ۵۰% موارد هم عبور کپسول از معده به چند دقیقه نمیکشد .
البته در این سالها کپسول های با اندازه کوچکتر ساخته شده که با برنامه هدایتی مغناطیسی از پیش تعیین شده با MRI میتوان همه سطوح معده را دید و در یک بررسی هم با اندوسکوپی مقایسه شده . ولی هزینه بسیار بالائی دارد و بدلیل مشکلات تکنیکی و هزینه آن در کشور ما انجام نمیشود .
۲-کپسول اندوسکوپی مری : در سال ۲۰۰۴، یک کپسول با عملکرد غیر تهاجمی برای بررسی مری ساخته شد و در سال دوهزار و هقت ببازار آمد .
این کپسول در دو طرق لنز دارد ،واز لنز های خیلی پیشرفته استفاده شده ،واز زاویه دید گسترده تری برخوردار است ،سرعت گرفتن تصویر در ثانیه درهر طرف ۹ بار است و تصاویر کسب شده به گیرنده ای که به دور کمر بیمار مستقر شده فرستاده میشود و طول عمر باطری فقط ۳۰ دقیقه است. همانطور که مطلع هستید زمان عبور کپسول از مری یک تا دو ثانیه است و چون یکی از اهداف دیدن محل اتصال مری به معده (EGJ) یعنی جایی که اکثر آسیب شناسی مری در این محل قرار گرفته است طول عمر باطری را طولانی کردند و بعد از نیم ساعت کپسول بطور طبیعی دفع میگردد . این کپسول هم در کشور ما استفاده نشده .
کپسول انوسکوپی از مری
۳-کپسول اندوسکوپی کولون : کپسول برای بررسی کولون بیشتر با هدف تشخیص و غربالگری پولیپ و سرطان روده بزرگ است. و در سال در سال ۲۰۰۹ وارد بازار شد ،کمی بزرگتر از کپسول های بررسی معده با دو دوربین ، با امکانات بیشتر ،سرعت گرفتن تصویر در ثانیه بین ۴ تا ۳۵ بار بسته بسرعت کپسول ،.سیستم های در این کپسول موجود است که بعد از عبور کپسول از معده با امکانات هشدار دهنده بیمار را از عبور کپسول از معده مطلع میکند و به بیمار پیام میدهد که از لاگزاتیو ها برای افزایش سرعت عبور کپسول از روده کوچک استفاده کند تا طول کولون دیده شود .
و امروز با توجه به امکانات اندوسکوپی پیشرفته ،اندوسکوپیست های پر توان که دوره فوق تخصصی خود را گذرانده اند و امکانات بیهوشی در بخش ها اندوسکوپی و کولونوسکوپی کار چندان سختی نیست و بهمین جهت کپسول اندوسکوپی مری و معده یا کولون موفقیت قابل توجهی پیدا نکرده اند و در کشور ما انجام نمیشود و هر جا صحبت از کپسول اندوسکوپی میشود منظور بررسی ضایعات مخاطی و فضاگیر در روده اریک است