اولین جزء معاینه شکم نگاه به شکم است که شامل توجه به ۷ موضوع میباشد :
۱-کلیات معاینه وچند نکته آموزشی
۲- نحوه نگاه به شکم
۳- Contour شکم
۴- حرکات و معاینه شکم با تنفس
۵- وریدهای شکم
۶- پریستالتیسم شکم
۷- معاینه پوست شکم برای یافتن علائم غیر طبیعی .
- ۱-Skin eruption
- ۲-Pigment
- ۳-Striae
- ۴= Scar
- ۵- Hernia
- ۶- Hair distribution
- ۷- Epigastric pulsation
۱-کلیات معاینه وچند نکته آموزشی
در ابتدا خود و همکارانتان را به بیمار معرفی کنید ،اساتید ما وقتی با تیمشان برای معاینه بیمار حاضر میشدند تک تک تیم را معرفی میکردند و به بیماران توصیه میکردند که با دانشجو ،انترن ….. همکاری کنند و ذکر میکردند که بیماری را معاینه میکنند که دانشجو و انترن از او شرح حال گرفته و معاینه کرده باشد و از آنروز بیماران راحت تر شرح حال میدادند .
اعتماد بنفس داشته باشید ، باید بدانید که همه توانائی های بخش تنها میتواند ۵۰٪ نیاز های آموزشی شما را بر طرف کند و خود شما مسئول آموزش ۵۰٪ بقیه هستید ،باید در روز حداقل سه بیمار جدید ببینید و شرح حال بگیرید، حال یا در بخش خودتان ، یا از بیماران جالب هم کلاسی هایتان در بخش های دیگر و یا از بیماران اورژانس . شما در آینده بیماری را که دیده اید تشخیص میدهید یعنی اگر سیروز را نبینید ،بروسلوز را نبینید هر چقدر هم عالم به این بیماری ها باشید، تشخیص نمیدهید. یعنی این که تجربه و دیدن همراه با دانش پزشکی دو بال پرواز تو را در عالم پزشکی میسازند و شما میتوانید فقط با هردو آنها پرواز کنید .
مواظب باشید وقتی شما از بیمار شرح حال میگیرید و او را معاینه میکنید او هم شمارا معاینه میکند ، شما تشخیص میدهید که بیمار سیروز دارد، تب مالت دارد ….. شاید او تشخیص دهد شما نگران سلامتی او نیستید ، شما فرد دقیقی نیستید ……بدانید با یک شئ تماس ندارید این افراد در محله و دیار خود احترامی دارند و حال از بد حادثه به ما و شما مراجعه کرده اند ، و بدلیل بیماری از روحیه حساسی برخوردارند ، نباید بر بالین بیمار از تشخیص های افتراقی صحبت کرد .
دانشجو باید در شروع معاینه وسایل زیر را به همراه داشته باشد و انتظار نداشته باشد ان را بموقع در بخش پیدا کند و اگر به موقع وسیله معاینه در دست نباشد ، یا پزشک آن معاینه را از یاد می برد و یا از معاینه منصرف میشود ، وسایل لازم عبارتند از: گوشی ،چراغ قوه ،چکش رفلکس ،Log book ، Pocket bookو یا تلفن همراهی که در آن یک کتاب آموزش پزشکی داشته باشد چون ثابت شده رجوع سریع به یک کتاب مرجع وقتی دچار مشکل آموزشی شده ایم بسیار مفید است .
تا زمانی که روشنائی بخش ها را چراغ های نفتی تامین میکرد میگفتند از روشنائی صبح تا روشن کردن چراغ ها در شب در بخش ها باش و بیمار ببین و نگران دروس تئوری نباش شما قبل از اینکه وارد بخش های بالینی شوید، در دوره علوم پایه و فیزیوپاتولوژی دانش پزشکی را آموخته اید در دوره بالینی باید از آنها استفاده کنید و بیمار را ببینید و بیماری را تشخیص دهید ، در بیمارستان بمانید ،در بیمارستان بخوانید ،بیمارها را ببینید ،سری به کتابخانه بیمارستان بزنید و بدانید تا پاسخ همه سئوالات خودت از بیمارت را نداشته باشید نمی توانید تشخیص درست بدهید.
دانشجوی عزیز مغز من و تو برای یادگیری مطالب تئوریک بخوبی طراحی نشده ، مغز ما ویدئو ،اسلاید، دیدن ها، شنیدن ها، عمل ها و عکس العمل ها را بخوبی فرا میگیرد، با این روش ها بیاموزید. دانشجوی عزیز شما محتاج ترین فرد در بخش های بالینی هستید، شما کسی هستید که بالین را آغاز نموده اید ،تنها شما در اول راه هستید ، پس افتاده باشید، به راحتی از انکه به شما کمک می کند تشکر کنید و به راحتی از کلمه نمیدانم استفاده کنید و حتی اگر بهترین جواب را به سئوالی در یک تیم پزشکی دادید، مغرور نشوید و آنرا اگر به دروغ هم باشد شانسی و اتفاقی قلمداد کنید تا همه دوست داشته باشند به شما کمک کنند .
باید مرتب و تمیز باشید روپوش چروک و اطو نزده که صبح ها از کیفتان بیرون میکشید در شان یک دانشجوی پزشکی نیست .
لباسی که در خیابان استفاده میکنید ، ارایشی که در خیابان و مهمانی ها از آن استفاده میکنید با لباس بخش های بالینی متفاوت است ،نباید ارایش کرد ،نباید از لاک ناخن استفاده کرد ، ناخن ها برای یک معاینه دقیق باید کوتاه باشد، بدلیل عود اسم بیمار نباید از مواد معطر استفاده کرد، موها باید مرتب کوتاه باشد، تنها وسیله تزئینی که حق دارید داشته باشی ساعت و حلقه ازدواج است ، وارد بخش ها که شدید فقط باید بیاموزید ، بر درد های مردم مرهم بگذارید ،بهار باشید ، بهار سلامتی نه آفت ، باید عرف جامعه را رعایت کنیم و به جرات میتوانم بگویم پزشکان مرتب ترین و خوش لباس ترین گروه جامعه هستند .
شما کدام پزشک را بعد از فارغ التحصیلی در مطب شخصی خودش بد لباس و نا مرتب دیده اید؟ فکر نکنید بدلیل مبانی اسلامی مطالب فوق را نوشته ام و بیشتر از مطالب فوق در سایت دانشگاهای معتبر دنیا تحت عنوان Student dress and appearance جستجو کنید .حتما جستجو کنید و به من که سالهای زیادی را در آموزش گذرانده ام تذکر دهید .
دانشجوی محترم تمام مطالبی در پرونده ثبت میکنید مدارک قانونی است نباید هر جا جز در جهت مراقبت از بیمار ارائه شود .
همکار محترم ارزیابی شما از بیمار درست از لحظه ای که وارد اطاق بیمار میشوید یا بیمار وارد اطاق شما میشود آغاز میشود و حدس ارگان های در گیر در بیمار را از همان ابتدا شروع کنید ،حتی در دست دادن با بیمار میتوانید نکات بالینی مانند عرق کردن دست به شما در تشخیص کمک کند .
در محیط اموزشی (کلاس درس ،درمانگاه ها ،راندها ) تلفن همراه خود را خاموش کنید
،در محیط آموزشی پچ پچ نکنید صدای خنده شما بلند نشود، روی فانکوئل ها ننشینید، باید ناخن ها کوتاه باشد ،روپوش تمیز و اطوکشیده باشد، نام و نام خانوادگی شما را بیمار بر روی جیب روپوشتان واضح ببیند، این حق بیمار است ،
با معاینه هر بیمار استوتوسکوپ خودرا تمیز کنید و دستتان را بشوئید و تبسمی بر لبها داشته باشید که فواید بسیار دارد
باید یاد بگیریم برای معاینه بیمار تا چه حدود شکم بیمار را Expose کنیم . در آقایان از سمفیز پوبیس تا حدود Nipple
و در خانم ها از سمفیز پوبیس تا Costal margin
و اگر دقت کنید در تصویر بالا هم پیراهن بیمار برای جابجا نشدن در بالا بداخل تاب داده شده و هم ملحفه بیمار در پائین ، ودر تمام مدت معاینه حرمت بیمار را باید حفظ کنید ، قسمتی از بدن بیمار که نیاز به معاینه ندارد عریان نکنید و اگر میخواهید نقطه ای از بدن بیمار را معاینه کنید که بیمار از معاینه آن خجل میشود (Breast….) باید هم دلیل آنرا برای بیمار توضیح دهید هم از او اجازه بگیرید. یادمان باشد بیمار مجاز است اعلام کند که نمی خواهد شما اورا معاینه کنید .
و شاید بگوئید چه معلم سخت گیری که دوستانه سخن نمی گوید، حق باشماست ، فرزند خوب این دیار از همه شما در شروع این بحث عذر میخواهم ولی چه میشود کرد، هر بیمار فرد منحصر بفردی است که علائم منحصر بفرد از یک بیماری دارد او در کنار توست میتواند در آموزش شما نقش مهمی داشته باشد …… این شخص معزز و محترم است ….
۲- نحوه نگاه بشکم ……..(در قسمت بغد )
