چند هفته قبل خانمی 50 ساله در مطب با شکایت بی اختیاری مدفوع به من مراجعه داشت.
ایشان شروع بیماری خود را بعد از زایمان اول خود یعنی 28 سال پیش ذکر می کرد. دختر بزرگش همراه او بود، بیمار او را نشان می داد که بعد از زایمان این دختر مشکلش شروع شده است. و من وقتی از او شرح حال گرفتم متوجه شدم در طول این 28 سال گاهی هر روز بی اختیاری مدفوع داشته است. زندگی این بیمار عوض شده بود، بیشتر در خانه می ماند، با بستگان به دلیل شرایط خود رابطه اش را کم کرده بود و همیشه فامیل ها از او گله می کردند و در این 28 سال چنان رفتار کرده بود که حتی همسرش و فرزندانش هم از بیماریش بوئی نبرده بودند.
او می گفت 28 سال با ترس و هراس زندگی کردم!!! و در جواب سئوال من که چرا؟ می گفت اقرار به این بیماری خجالت آور است و از مصائب این بیماری افسرده شده بود و می گفت به تازگی در این مورد با دخترم درد دل کردم و او مرا مجبور کرد که برای معالجه اقدام کنم و به چند نفر در استان خودم مراجعه کردم و آنها شما را توصیه کردند.
در بررسی معلوم شد در همان زایمان اول دچار پارگی اسفنکتر های مقعد شده که باید تحت عمل جراحی قرار می گرفت و در همان سال از این مشکل نجات پیدا می کرد.
خواهر من برادر من…..
آیا می دانید در این دنیای بزرگ از هر 10 نفر 1 نفر در مقطعی از زندگی خود دچار بی اختیاری مدفوع می شود؟ این بیماری می تواند افراد را در هر سنی مبتلا کند، در افراد مسن شایع تر است وهمچنین در زنان شایع تر از مردان است.
آیا می دانید این بیماری با نرخ شیوع بیش از 15٪ در بزرگسالان بالای 65 سال دیده می شود؟
آیا می دانید این بیماری به ویژه در میان بزرگسالانی که در بیمارستان بستری شده اند تا 33% و در خانه های سالمندان تا 70٪ شایع است؟
آیا می دانید یک سوم ساکنین خانه سالمندان فقط به دلیل بی اختیاری مدفوع از عزیزانشان رانده شده و از مراکز نگاهداری سر در آورده اند؟
آیا می دانید این بیماری منجر به افزایش نیاز به مراقبت از شما می شود و عوارض این بیماری هم شما و هم مراقبین شما را دچار مشکلات سلامتی جسمی و عاطفی می کند؟
آیا می دانید نتیجه خانه نشینی و ترس از جامعه افسردگی و باختن ساعت ها و روزهای زندگی شماست؟ و محدودیت های اجتماعی که به خود روا می دارید منجر به کاهش فعالیتهای بدنی، آسیب های بهداشتی، آسیب های روحی، ترس و خجالت می شود.
آیا می دانید اگر امروز به درمان این بیماری نپردازید روزهای بدتری در انتظارتان خواهد بود؟
آیا می دانید وقتی مجبورمی شوید برای دفع مدفوع با عجله به دستشوئی بروید، همین عجله می تواند مقدمه بی اختیاری مدفوع باشد؟
آیا می دانید حتی یکبار درماه بی اختیاری مدفوع جامد، بی اختیاری مدفوع مایع یا حتی لکه دارشدن لباس زیر یعنی مشکل، و باید مراجعه پزشکی داشته باشید.
بی اختیاری مدفوع بسیار ناراحت کننده است مردم تمایلی به اظهار بی اختیاری خود ندارند و جالب است بگویم اکثر بیماران هرگز توسط ارائه دهندگان خدمات پزشکی در مورد این بیماری سوال نمی شوند و مراقبتی دریافت نمی کنند و در گذشته، افراد مبتلا اغلب در سکوت رنج می بردند و حاضر نبودند شرمساری بحث کردن در مورد این مشکل را با نزدیکان و یا حتی با پزشک بپذیرند. علیرغم شیوع بالای آن فقط 10 تا 30 درصد مبتلایان حاضر به بیان مشکل خود با پزشک هستند. امروزه اطلاعات بیشتری در مورد این بیماری وجود دارد به طوری که در بسیاری از موارد می توان آن را به طور کامل کاهش داد یا به طور قابل ملاحظه ای بهبود بخشید.
شایعترین علت بی اختیاری در خانمها آسیب های زایمانی است و بعد اعمال جراحی ناحیه شرمگاهی مانند عمل جراحی بواسیر، شقاق، فیستول مقعد و یا جراحی سرطان های ناحیه مقعد و راست روده.
از بیماری های شایع دیگر که منجر به بی اختیاری می شود، بیماری قند را میتوان نام برد، خصوصا وقتی به درستی کنترل نشود. چند روز پیش خانمی با بیماری قند و بی اختیاری شدید مدفوع مراجعه داشت و خودش را لعن و نفرین می کرد که چند سال با این که می دانست بیماری قند دارد زیر بار درمان بیماری نرفت و به تجویز عطاری ها بسنده کرد.
گاهی فقط با پیداکردن علت مدفوع شل و آبکی و درمان آن بی اختیاری بهبود می یابد.
تقویت عضلات مقعد در منزل و بیوفیدبک در مراکز فیزیوتراپی بسیار موثر است.
خواهر و برادر خوب من، اگر کوچکترین علائمی دال بر بی اختیاری دارید همین امروز اقدام کنید و بدانید بیماری شرمساری نمی آورد.
