ناحیه Anorectal تاثیر زیادی در تنظیم دفع و بی اختیاری مدفوع دارد .بیشترین Procedure که برای بررسی این ناحیه بکار میرود Anorectal manometry است.
Anorectal manometry فشار اسفنکتر های داخلی و خارجی آنال کانل ،حس رکتوم ،و رفلکس های مربوطه را بررسی میکند .
و از این Procedure در تشخیص علت یبوست، بی اختیاری مدفوع ، درد های ناحیه مقعد بکار میرود .و همچنین در بررسی نتیجه جراحی بر روی آنورکتوم ،Pelvic flor dyssynergia وبیماری Hirschsprung نیز از آن استفاده میشود .
از Anorectal manometry در درمان بی اختیاری مدفوع و یبوست استفاده میشود (بیوفیدبک) .
بهتر است از Anorectal manometry همراه با Defecography ,pudendal nerve study ,Sphincter electromyography ,Endoanal ultrasonography در تشخیص بیماری ها استفاده شود ،چون بتنهائی راه گشا نیست .
پس بطور کلی میتوان کفت موارد استفاده Anorectal manometry عبارتند از :
- Constipation
- Fecal incontinence
- بیماری Hirschsprung
- بررسی درد های Functional آنورکتال
- ارزیابی بیوفیدبک
- ارزیابی بیمار قبل و بعد از هر اقدامی مثل حراحی در ناحیه انورکتال .
موارد منع استفاده از انورکتال مانومتری
- وجود هر تنگی در انورکتاال
- بهر علتی که بیمار مانع ورود دستگاه به داخل مقعد شود
باید قبول کرد که Anorectal manometry یک اقدام تشخیصی Safe و بدون عارضه است .یکی از عوارض آن مختصر درد است و عوارض نادر آن الرژی به لاتکس ،خونریزی و پارگی مقعد بخصوص اگر بیمار در سابق جراحی مقعد داشته باشد .
ما در بیمارستان دکتر شریعتی که شاید چند هزار مانومتری انورکتال انجام داده ایم حتی یک مورد پارگی مقعد نداشتیم .
در یک گزارش از عوارض Anorectal manometry حدود ۷ مورد معرفی شده که ۵ مورد انها جراحی ناحیه برای پرولاپس و کانسر Anorectal ،داشتند یک مورد سابقه جراحی همورودید و پرولاپس مخاط رکتوم داشته و یک مورد بدون هیچ سابقه .
ریسک فاکتور برای پارگی رکتوم در زمان انورکتال مانومتری جراحی سابق برای پرولاپس و کانسر رکتوم ،رادیوتراپی و کموتراپی برای کانسر رکتوم است .و این میگوید در بیماری که سابقه جراحی رکتوم شده مانومتری انورکتال انجام ندهید یا خیلی با احتیاط انجام دهید .
اقدامات قبل از مطالعه
باید برای بیمار مانومتری را شرح داد و برای بیمار توضیح داد که مانومتری یکساعت تا طول می کشد وشاید بعضی از اقدامات مثل Rectal exam ناراحت کننده باشد ولی دردناک نیست .قبل از مطالعه باید از بیمار شرح حال گرفت(یبوست، بی اختیاری، درد شکم یا اطراف مقعد، آلرژی ، جراحی انال ،ضربه به لگن و از بیمار رضایت نامه گرفت .
حد اقل دوساعت قبل از مانومتری نباید بیمار چیزی بخورد وهیچ گونه اقدام دیگری قبل از مانومتری نیاز نیست ولی بهتر است بیمار حدود ۴تا ۵ ساعت قبل از مانومتری در منزل خود را با میلیلیتر ۵۰۰اب ولرم ۱تا ۲ بار تنقیه کند و هر بار حداقل بیست دقیقه تنقیه محلول تنقیه را نگاه دارد بعد تخلیه کند .میتواند از داروخانه یک پوار تنقیه تهیه کند و از آن استفاده کند .
در غیر این صورت باید از دو عد شیاف بیساکودیل حدود ۵ صبح استفاده کرد که شاید مختصر تغییر در پاسخ Anorectal manometry بدهد .
برای مانومتری نباید از خواب آور استفاده کرد .
بعد از کالیبره کردن دستگاه ، بیما را به اطاق مانومتری دعوت کنید و پیژامه ای را در اختیار بیمار قرار دهید و متذکر شوید طوری انرا بپوشد که چاک ان در پشت قرار گیرد .
در عمل باید ۹ شاخص در مانومتری مشخص شود :
- تعیین فشار استراحت
- تعیین حداکثر فشار ارادی Squeeze (زور آوردن ) که درحقیقت نتیجه انقباض عضله PRM و ٍEAS .
- تعیین فشار انورکتال در موقع سرفه .
- تعیین فشار زورزدن Push/strain مانند عمل دفع
- تعیین شیب خستگی پذیری با مانور Endurance squeeze test .
- رفلکس بازدارنده اسفنکتر داخلی مقعد در اثر اتساع رکتوم (Rectoanal inhibitory reflex).
- حداقل حجمی که رکتوم قادر به احساس ان است (The Rectal volume sensory threshold) استانه اولین حجمی که رکتوم انرا احساس میکند حجمی که برای بیمار Urgency ایچاد میگند و حداکثر حجمی که بیمار میتواند تحمل کند .
- Rectal compliance .
- Balloon expulsion test
ادامه دارد …….
