Nail clubbing یا Digital clubbing یک ناهنجاری ناخن انگشتان دست و پا است در ارتباط با بعضی از بیماری ها، بیشتر بیماریهای قلب و ریه دیده میشود و یافته نادری است. احتمالا بقراط اولین کسی بود که کلابینگ را به عنوان علامت بیماری معرفی کرد ، به همین دلیل این یافته به ندرت “انگشت های بقراطی” هم نامیده می شود.
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
Clubbing از کلمه Club میآید که معانی مختلفی دارد ، به معنی کلوب یا باشگاه برای تجمع افرادی خاص که در آنجا ثبت نام کردند و کلوب میتواند هر عنوانی داشته باشد مثل کلوب بیلیارد ….. و معنی دیگر آن چماق است که میتواند یک وسیله حمله باشد . مشخصه آن سر برجسته اش میباشد و Clubbing یعنی چماقی شدن که یک یافته در پزشکی میباشد که در آن بعضی از بیماران بند انتهائی انگشتان شان برجسته و حجیم و شکل چماق بخود میگیرد .
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
به این یافته ، چوب طبلی شدن انگشتان نیز میگویند .چوب طبل وسیله ای است در موسیقی برای نواختن طبل .
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
اتیولوژی : علل این یافته متعدد است :
- Lung disease:
- Lung cancer, mainly non-small-cell (54% of all cases), not seen frequently in small-cell lung cancer (< 5% of cases)
- Interstitial lung diseasemost commonly idiopathic pulmonary fibrosis
- Complicated tuberculosis
- Suppurative lung disease: lung abscess, empyema, bronchiectasis, cystic fibrosis
- Mesotheliomaof the pleura
- Arteriovenous fistula or malformation
- Sarcoidosis
- Heart disease:
- Any disease featuring chronic hypoxia
- Congenital cyanotic heart disease(most common cardiac cause)
- Subacute bacterial endocarditis
- Atrial myxoma(benign tumor)
- Tetralogy of Fallot
- Gastrointestinal and hepatobiliary:
- Malabsorption
- Crohn’s diseaseand ulcerative colitis
- Cirrhosis, especially in primary biliary cirrhosis
- Hepatopulmonary syndrome, a complication of cirrhosis
- Others:
- Graves’ disease(autoimmune hyperthyroidism) – in this case it is known as thyroid acropachy
- Familial and racial clubbing and “pseudoclubbing” (people of African descent often have what appears to be clubbing)
- Vascular anomalies of the affected arm such as an axillary artery aneurysm(in unilateral clubbing)
و میتوان از هر یک از حروف کلمه Clubbing استفاده کرد و اتیولوژی را خلاصه کرد :
Clubbing·
- Congenital Heart Disease
- Lung Cancer
- Ulcerative Colitis
- Bronchiectasis
- Bronchial Carcinoma
- Infective Endocarditis
- Neoplasias (mesothilioma)
- Gastroninstestinal (cirrhosis/Coeliac disease)
فیزیوپاتولوژی : علل دقیق کلابینگ ناشناخته و متعدد است، بعضی آنرا به دلیل وازودیلاتاسیون عروق خونی در بند انتهائی، و بعضی علت را ترشح فاکتورهای رشد از ریه ها و …… و حتی عده ای آنرا به دلیل اختلال متابولیسم پروستاگلاندین ها نیز میدانند.
اجزاء ناخن بطور خلاصه: همانطور که مطلع هستید ناخن از صفحه ناخن (Nail plate)، بستر ناخن (Nail bed )، ماتریکس ناخن یا همان محل پیدایش ناخن (Nail matrix)، کناره آزاد ناخن (Nail free edge)، ریشه ناخن (Nail root)، ماهک ناخن (Lunula) یا همان قسمت روشن و شفاف پروگزیمال ناخن، که در انگشت شصت و کوچک بهتر دیده میشود، کوتیکول (Cuticle) یک چین پوستی در پایه یا Base ناخن که با Lunula همپوشانی دارد.
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
تشخیص: Clubbing را به چهار تا پنج مرحله یا Stage تقسیم میکنند.
۱-Clubbing قابل مشاهده نیست: در ابتدا Clubbing نمای ظاهری چماقی یا محدب شدن صفخه ناخن را ندارد، و به چشم نمی آید و فقط بند انتهائی به دلیل وازودیلاتاسیون و نرمی بستر ناخن در لمس فلوکولاسیون دارد. در این مرحله تشخیص مشکل است در زیر تصویر نحوه معاینه بند انتهائی انگشت برای تشخیص فلوکولاسیون نشان داده شده است.
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
۲- Clubbing خفیف: در این مرحله زاویه بین صفحه ناخن و کوتیکولا (Cuticula) افزایش پیدا میکند. این زاویه معمولا در افراد طبیعی کمتر از ۱۶۵ درجه است که زیاد میشود.
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
و یا در این مرحله پنجره Schamroth از بین میرود .
Schamroth’s window :در افراد طبیعی وقتی که بندهای دیستال انگشتان دو دست را پشت به پشت هم قراردهیم بین آنها یک پنجره بشکل لوزی بوجود می آید که به آن Schamroth’s window مینامند که در Clubbing این پنجره از بین میرود. این یافته را اولین بار توسط Leo Schamroth (متخصص قلب در افریقای جنوبی) در انگشتان خودش مشاهده کرد.
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
۳- Clubbing متوسط :محدب شدن ناخن مانند قاشقی که رو به پائین قرار دارد در این مرحله Clubbing واضح است .
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
در این مرحله شما می توانید با اندازه گیری Phalangeal depth ratio کلابینگ را تائید کنید: با calipers ابتدا عمق محل اتصال پوست با ناخن سپس عمق اخرین بند انگشت را اندازه گیری کنید در افراد طبیعی نسبت این دو یعنی اولی به دومی کمتر از یک است با چماقی شدن بند آخر و بیشتر شدن عمق محل اتصال پوست به ناخن این نسبت بیشتر از یک میشود .
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
۴- Clubbing شدید: ضخیم و حجیم شدن بند انتهائی تمام انگشتان و انگشتان شبیه چوب طبل و چماق میشود .
برای بزرگنمائی روی تصویر کلیک کنید
